Thơ Louise Glück

Hình: Irises- Van Gogh. Link

Thơ Louise Glück, nhà thơ Mỹ đương đại, từng được nhiều giải thưởng lớn nhất của văn học Mỹ.

Hoa diên vĩ dại
Louise Glück

Ở tận cùng nỗi đau của tôi,
có một cánh cửa.

Hãy lắng nghe tôi: nơi đấy em gọi là cái chết,
tôi còn nhớ.

Trên đầu, tiếng động, những cành cây thông dịch chuyển.
Và không gì hết. Mặt trời ảm đạm
rung rinh trên mặt đất khô cong.

Thật hãi hùng khi còn sống sót
trong lúc nhận thức
chôn vùi dưới đất đen

Và rồi tất cả kết thúc: điều em hằng sợ,
trở thành linh hồn và không thể cất lời,
kết thúc đột ngột,
Mặt đất cứng uốn cong mình đôi chút.
Và cái gì đó- tôi đoán là những con chim
Vút bay lên từ những bụi cây lúp xúp

Em không thể nhớ
những lối đi từ thế giới khác.
Tôi sẽ nói với em nếu như tôi lại có thể nói:
Bất cứ thứ gì từ hư không trở lại
đều trở lại mong tìm kiếm một giọng nói:

Từ giữa cuộc đời tôi xuất hiện
một suối nguồn vĩ đại,
những bóng tối xanh biếc
chìm vào nước biển xanh trong.


The Wild Iris
By Louise Glück

At the end of my suffering
there was a door.

Hear me out: that which you call death
I remember.

Overhead, noises, branches of the pine shifting.
Then nothing. The weak sun
flickered over the dry surface.

It is terrible to survive
as consciousness
buried in the dark earth.

Then it was over: that which you fear, being
a soul and unable
to speak, ending abruptly, the stiff earth
bending a little. And what I took to be
birds darting in low shrubs.

You who do not remember
passage from the other world
I tell you I could speak again: whatever
returns from oblivion returns
to find a voice:

from the center of my life came
a great fountain, deep blue
shadows on azure sea water.

----------

Trước cơn bão
Louise Glück

Ngày mai mưa, nhưng đêm nay bầu trời trong sáng, những vì sao rạng rỡ.
Dù thế, cơn mưa đang đến,
có lẽ đủ để cuốn trôi những hạt giống.
Gió từ biển đẩy đi những đám mây;
trước khi em thấy chúng, em cảm thấy gió.
Mình hãy nhìn xuống cánh đồng,
trước khi nó chìm trong nước lũ.

Đêm trăng tròn. Ngày hôm qua, một con cừu lọt vào rừng,
và không phải một con cừu bình thường—đó là một con cừu đực, là tất cả tương lai.
Nếu chúng ta thấy lại nó, chúng ta sẽ nhìn thấy xương của nó.

Ngọn cỏ khẽ rùng mình; có lẽ có cơn gió nào đang đi xuyên qua nó.
Và những chiếc lá non trên cây ô-liu cũng rùng mình như vậy.
Những con chuột trên cánh đồng. Nơi lũ cáo đi săn,
ngày mai sẽ có máu vương trên lá cỏ.
Nhưng cơn bão- cơn bão sẽ rửa sạch.

Trong khung cửa sổ, một cậu bé đang ngồi.
Cậu phải đi ngủ- nhưng theo cậu, thế là quá sớm.
Và cậu ngồi bên cửa sổ-
Mọi thứ đều tĩnh tại giờ này.
Nơi em đang ở là nơi em sẽ ngủ, nơi em sẽ thức dậy buổi sáng,
Ngọn núi sừng sững như cây hải đăng, để nhắc cho đêm là đất đai còn tồn tại,
và không thể bị lãng quên.

Trên mặt biển, các đám mây tụ lại khi gió nổi,
rồi gió gỡ chúng ra, trao cho chúng một mục đích.

Ngày mai, bình minh sẽ không đến.
Bầu trời sẽ không trở lại như bầu trời ban ngày, sẽ vẫn là đêm,
chỉ có những vì sao sẽ nhạt nhòa và biến mất khi cơn bão đến,
có lẽ chúng chỉ có mười tiếng để ở bên nhau.
Nhưng một thế giới như trước sẽ không thể nào trở lại.

Những ánh đèn từ những ngôi nhà trong làng mờ dần,
ngọn núi tỏa sáng trong bóng tối với ánh đèn được phản chiếu.

Không âm thanh. Chỉ có những con mèo xô đẩy nhau trên lối đi.
Chúng ngửi thấy mùi của gió: đã tới lúc cho ra đời những con mèo mới.
Sau đấy, chúng sẽ vơ vẩn đi trên đường phố, nhưng mùi của gió sẽ rình mò theo chân chúng.
Và cũng như vậy trên những cánh đồng, bối rối bởi mùi của máu,
dù lúc này mới chỉ có gió nổi; những ngôi sao biến cánh đồng thành màu bạc.

Nơi đây xa biển cả, nhưng chúng ta vẫn biết các dấu hiệu này.
Đêm là cuốn sách mở.
Nhưng thế giới ngoài đêm vẫn là điều bí mật.


Before the Storm
by Louise Glück

Rain tomorrow, but tonight the sky is clear, the stars shine.
Still, the rain’s coming,
maybe enough to drown the seeds.
There’s a wind from the sea pushing the clouds;
before you see them, you feel the wind.
Better look at the fields now,
see how they look before they’re flooded.

A full moon. Yesterday a sheep escaped into the woods,
and not just any sheep—the ram, the whole future.
If we see him again, we’ll see his bones.

The grass shudders a little; maybe the wind passed through it.
And the new leaves of the olives shudder in the same way.
Mice in the fields. Where the fox hunts,
tomorrow there’ll be blood in the grass.
But the storm—the storm will wash it away.

In one window, there’s a boy sitting.
He’s been sent to bed—too early,
in his opinion. So he sits at the window—

Everything is settled now.
Where you are now is where you’ll sleep, where you’ll wake up in the morning.
The mountain stands like a beacon, to remind the night that the earth exists,
that it mustn’t be forgotten.

Above the sea, the clouds form as the wind rises,
dispersing them, giving them a sense of purpose.

Tomorrow the dawn won’t come.
The sky won’t go back to being the sky of day; it will go on as night,
except the stars will fade and vanish as the storm arrives,
lasting perhaps ten hours all together.
But the world as it was cannot return.

One by one, the lights of the village houses dim
and the mountain shines in the darkness with reflected light.

No sound. Only cats scuffling in doorways.
They smell the wind: time to make more cats.
Later, they prowl the streets, but the smell of the wind stalks them.
It’s the same in the fields, confused by the smell of blood,
though for now only the wind
rises; stars turn the field silver.

This far from the sea and still we know these signs.
The night is an open book.
But the world beyond the night remains a mystery.

--------------

Hôn nhân

Cả tuần, họ lại ra biển
và âm thanh của biển phủ màu lên mọi vật.
Bầu trời xanh lấp tràn khung cửa sổ.
Nhưng tiếng động duy nhất là tiếng sóng vỗ bờ-
giận dữ. Giận dữ vì gì đó. Vì điều gì đó
khiến anh ngoảnh mặt đi. Giận dữ, dù anh không bao giờ đánh nàng,
và có thể chưa bao giờ anh nói đến.

Và nàng phải tự tìm câu trả lời theo một cách khác,
từ biển, có thể, hoặc từ những đám mây xám bất chợt
hiện bên trên. Mùi của biển ở trong chăn đệm,
mùi của nắng và gió, mùi khách sạn, dịu ngọt và tươi mới
bởi họ thay chúng mỗi ngày.

Không bao giờ anh nói. Từ ngữ, với anh, là để thỏa thuận, để làm ăn.
Không bao giờ cho giận dữ, không bao giờ cho trìu mến.

Nàng vuốt ve lưng anh. Nàng vùi mặt mình lên đấy,
như thể đang vùi mặt mình lên một bức tường.

Và im lặng giữa họ cổ xưa: nó nói
có những biên giới.

Anh không ngủ, cũng không vờ đang ngủ.
Hơi thở anh không đều đặn: anh hít vào lưỡng lự;
anh không muốn cam kết mình với cuộc sống.
Và anh thở ra nhanh, như vị vua xua đuổi tên hầu.

Ở phía dưới im lặng, tiếng biển,
sự dữ dội của biển lan đi khắp nơi, không kết thúc, không kết thúc,
hơi thở của anh đẩy đi những ngọn sóng-

Nhưng nàng biết nàng là ai và nàng biết điều mình muốn.
Chừng nào điều đó đúng, một cái gì tự nhiên như vậy không thể khiến nàng đau.


Marriage
by Louise Glück

All week they’ve been by the sea again
and the sound of the sea colors everything.
Blue sky fills the window.
But the only sound is the sound of the waves pounding the shore—
angry. Angry at something. Whatever it is
must be why he’s turned away. Angry, though he’d never hit her,
never say a word, probably.

So it’s up to her to get the answer some other way,
from the sea, maybe, or the gray clouds suddenly
rising above it. The smell of the sea is in the sheets,
the smell of sun and wind, the hotel smell, fresh and sweet
because they’re changed every day.

He never uses words. Words, for him, are for making arrangements,
for doing business. Never for anger, never for tenderness.

She strokes his back. She puts her face up against it,
even though it’s like putting your face against a wall.

And the silence between them is ancient: it says
these are the boundaries.

He isn’t sleeping, not even pretending to sleep.
His breathing’s not regular: he breathes in with reluctance;
he doesn’t want to commit himself to being alive.
And he breathes out fast, like a king banishing a servant.

Beneath the silence, the sound of the sea,
the sea’s violence spreading everywhere, not finished, not finished,
his breath driving the waves—

But she knows who she is and she knows what she wants.
As long as that’s true, something so natural can’t hurt her.

(Jacqueline with Flowers-Pablo Picasso. Link)