Bon chen với bạn Lilia dịch thơ Wisława Szymborska nhưng mà hơi bị khó. 
Tất nhiên là không hay bằng bạn Lilia.
Các khả năng
Em thÃch phim
Em thÃch mèo
Em thÃch hà ng sồi trên phố Warta
Em thÃch Dickens hÆ¡n Dostoyevsky
Em thÃch việc em thÃch má»i ngÆ°á»i hÆ¡n là em yêu loà i ngÆ°á»i
Em thÃch giữ kim chỉ trong tay, để phòng khi cần tá»›i
Em thÃch mà u xanh lá
Em không thÃch tìm má»™t lý do để đổ lá»—i cho tất cả.
Em thÃch các ngoại lệ
Em thÃch ra Ä‘i sá»›m
Em thÃch nói chuyện vá»›i các bác sÄ©
Vá» những gì không phải bệnh táºt
Em thÃch những hình minh há»a cÅ© kỹ
Em thÃch cái việc ngá»› ngẩn nhất Ä‘á»i
Là viết ra những bà i thơ
Hơn cái việc ngớ ngẩn là không viết thơ
Và khi nói tới chuyện tình yêu
Thì em thÃch những lá»… ká»· niệm không theo dịp
Những lễ kỷ niệm diễn ra và o tất cả các ngà y.
Em thÃch các nhà đạo đức
Những ngÆ°á»i chẳng hứa hẹn em Ä‘iá»u gì
Em thÃch lòng tốt khôn khéo hÆ¡n là lòng tốt dại khá»
Em thÃch toà n trái đất nà y chỉ mặc đồ dân sá»±
Em thÃch những quốc gia bị chinh phục hÆ¡n các quốc gia Ä‘i chinh phục
Em thÃch đặt chá»— trÆ°á»›c
Em thÃch bất ổn kinh khủng hÆ¡n là tráºt tá»± kinh khủng
Em thÃch chuyện cổ Grimm hÆ¡n là trang nhất tin tức
Em thÃch lá không hoa hÆ¡n là hoa không có lá
Em thÃch những con chó không bị tỉa Ä‘uôi
Em thÃch những đôi mắt mà u sáng
Bởi vì mắt em mà u tối
Em thÃch những ngăn tủ
Em thÃch nhiá»u thứ mà em sẽ không nói
ThÃch chúng hÆ¡n nhiá»u thứ khác mà em cÅ©ng sẽ không nói
Em thÃch những số không thoải mái tá»± do
Hơn những số không ngay ngắn phẳng phiu
Em thÃch tuổi Ä‘á»i côn trùng hÆ¡n tuổi thá» của các vì sao
Em thÃch gõ và o gá»—
Em không thÃch há»i còn lâu không và khi nà o thế
Và em thÃch giữ cho mình má»™t khả năng nà o đó
Rằng sá»± tồn tại trên Ä‘á»i nà y Âcó lý do của nó
Má»™t số ngÆ°á»i thÃch thÆ¡
Má»™t số ngÆ°á»i- không phải là tất cả
Tháºm chà không phải là đa số
Chỉ là một thiểu số nhỠthôi.
Nếu không kể trÆ°á»ng há»c,
NÆ¡i ngÆ°á»i ta đến đó là bắt buá»™c
Và không kể bản thân các nhà thơ
Thì sẽ có hai ngÆ°á»i
Cho má»™t nghìn ngÆ°á»i Ä‘ang tồn tại.
ThÃch-
NhÆ°ng ngÆ°á»i ta cÅ©ng thÃch mỳ gÃ
ThÃch lá»i khen tặng và thÃch mà u xanh
ThÃch khăn choà ng cÅ©
ThÃch chiếm Æ°u thế
ThÃch vuốt ve chó.
Thơ-
Nhưng thơ là gì nhỉ
Äã có nhiá»u câu trả lá»i mịt má»
Nhưng tôi không biết và tôi không biết
Tôi chỉ bám lấy nó
Như bám và o tay vịn
Tình yêu từ cái nhìn đầu
Cả hai ngÆ°á»i Ä‘á»u nghÄ©
Cảm xúc bất chợt đã gắn hỠvới nhau
Lòng tin chắc cho dù đẹp đẽ
Nhưng không chắc chắn hẳn sẽ đẹp hơn
HỠnghĩ trước đó hỠkhông thể biết nhau
Chẳng có gì từng xảy ra giữa há»
NhÆ°ng trên Ä‘Æ°á»ng phố, cầu thang, hà nh lang đó
Có thể triệu lần hỠtừng bước qua nhau.
Tôi muốn há»i há» dù chỉ má»™t câu
Nếu như hỠcó thể nhớ
Có thể và o một ngà y nà o đó
HỠđã đứng đối diện
trong má»™t khung cá»a quay?
Có thể hỠtừng gặp nhau
Lúc tiếng “xin lỗi†cất lên trong đám đông?
Hay má»™t câu trả lá»i “bạn nhầm Ä‘iện thoạiâ€?
NhÆ°ng tôi biết trÆ°á»›c câu trả lá»i
Không, hỠkhông nhớ.
HỠsẽ ngạc nhiên biết chừng nà o
Nếu biết rằng đã từ rất lâu
Số pháºn trêu đùa há»
Khi Số pháºn còn chÆ°a là Äịnh mệnh
Nó từng Ä‘Æ°a há» tá»›i tháºt gần
Äể rồi lại đẩy há» ra xa
Nó từng chặn Ä‘Æ°á»ng Ä‘i của há»
Ngăn tiếng cÆ°á»i chuẩn bị tá»›i
Rồi lại nhảy sang bên chỠđợi
Hẳn cũng từng có những dấu hiệu
NhÆ°ng lúc đó, há» chÆ°a biết Ä‘á»c chúng đâu
CÃ
³ thể và o ba năm trÆ°á»›c đấy
Hay ngay mới thứ Ba vừa đây
Một chiếc lá chợt chao mình
Từ bỠvai bên nà y sang bỠvai bên ấy
Có thể một của rơi được nhặt
Một quả bóng từng biến mất
Trong bụi cây của tuổi ấu thơ.
Có thể là những tay nắm cá»a
Hay những chiếc chuông ngân
Mà một bà n tay từng chạm tới
Nơi trước đó, bà n tay kia dừng đợi
Có thể là những va li nằm kế cáºn
Trong khoang hà nh lý chá» ngÆ°á»i
Hay cũng có thể hỠtừng chung
má»™t giấc mÆ¡ mÆ¡ hồ khi trá»i sắp sáng
NhÆ°ng má»i sá»± bắt đầu trên Ä‘á»i
Thá»±c ra Ä‘á»u chỉ là tiếp nối
Và cuốn sách duyên pháºn cuá»™c Ä‘á»i
Luôn được mở từ trang giữa
Tớ thích thơ bà này từ lâu: nhẹ nhàng, nữ tính, tinh nghịch và mơ mộng. Thích bài Những khả năng - đúng kiểu phụ nữ hay diễn tả lung tung về bản thân, lại không có chất sex đang nghi ngờ như ông Neruda :P
ReplyDelete<- dinh poc tem entry nay cua anh nhung mai doc tho nen cham mat mot buoc :D.
ReplyDelete"Nhưng mọi sự bắt đầu trên đời
Thực ra đều chỉ là tiếp nối
Và cuốn sách duyên phận cuộc đời
Luôn được mở từ trang giữa"
:D vẫn chưa hết kinh ngạc về tốc độ dịch của anh :))
ReplyDeletebài thơ "Love at first sight" nếu em nhớ ko nhầm thì được feature trong phim "Turn left turn right" của Đài Loan có anh Kim Thành Vũ và cô gì đấy cũng nổi tiếng đóng. Trong phim, cô dv này này rất thích thơ của Wislawa Szymborska và cũng là một dịch giả. Trong phim cũng có nhắc đến bài True love cũng hay.
"Let the people who never find true love
keep saying that there's no such thing.
Their faith will make it easier for them to live and die."
Buồn cười là em chỉ biết đến Wislawa nhờ một bộ phim Đài Loan :D
Híc, anh dịch như thế mà còn khiêm tốn:((.
ReplyDeleteEm thích bài Tình yêu từ cái nhìn đầu, và thích khổ thơ này:
Nhưng mọi sự bắt đầu trên đời
Thực ra đều chỉ là tiếp nối
Và cuốn sách duyên phận cuộc đời
Luôn được mở từ trang giữa
Có lẽ là như vậy...
(Em sẽ lại mượn anh bản dịch nhé:D, ko làm gì dính díu đến lợi nhuận đâu ạ:D)
-Mình thích bài đầu, rất nữ tính " Em thích lá không hoa hơn là hoa không có lá/Em thích những con chó không bị tỉa đuôi/Em thích những đôi mắt màu sáng/Bởi vì mắt em màu tối"
ReplyDelete- Tôi muốn hỏi họ dù chỉ một câu... chữ "dù" này bỏ được không?
Hay quá! Tuyệt cú mèo! Chiều về tớ sẽ bình loạn mấy bản dịch này của Linh nhé :)
ReplyDeleteMà tớ bái phục tốc độ của dịch Linh, tối qua còn chưa thấy gì, sáng nay đã sòn sòn mấy bài liền :)) Linh mà làm dịch giả thì sau này chắc cũng tầm cỡ như bác Dương Tường đấy. :)
ReplyDeleteNgày xưa tớ có cũng có dịch bài Love at first sight cho gái, có post ở TL. Chả biết gái bây giờ có còn giữ không?
ReplyDeletetớ post tạm lên đây mấy bản dịch khác để Linh và mọi người tham khảo nhé:
ReplyDeleteTình yêu từ cái nhìn đầu
(bản dịch của Tạ Minh Châu)
Cả hai đều chắc tin
Họ gắn với nhau bằng tình cảm bất ngờ
Niềm tin này rất đẹp
Nhưng nỗi bấp bênh còn sắc nét hơn nhiều.
Họ cho rằng trước đó chưa từng quen
có nghĩa là chưa bao giờ và chưa có gì xảy ra cùng họ
Vậy những phố xá, hành lang, bậc thang
mà ở đó có thể họ đã lướt qua nhau
từ lâu
sẽ nói năng gì?
Tôi muốn hỏi xem
họ có nhớ điều chi
có thể trong những cánh cửa xoay
có khi họ đã từng đối mặt?có thể có lúc đã nói lời rất thật
"Tôi xin lỗi" trong một lần va nhau trong đám đông?
giọng "tôi bị nhầm" trong ống nghe điện thoại?
nhưng tôi biết câu trả lời họ nói
không, họ chẳng nhớ gì.
Họ sẽ ngạc nhiên hơn nhiều
khi biết rằng từ lâu
một trường hợp ngẫu nhiên
đang đùa giỡn họ.
Nó chưa hoàn toàn muốn
cho họ sống cuộc đời chung
làm họ gần, xa nhau
nhảy giật lùi sang bên
nén tiếng cười khúc khích.
Đã có những dấu hiệu, tín hiêu
dẫu không đọc được cũng chẳng hề sao
Có thể cách đây ba năm
hoặc thứ ba tuần trước
một chiếc lá nhỏ
đã vương từ vai này sang vai kia?
Có gì đó đã mất đi
và được nhặt lên
Ai biết được liệu đó không phải là trái bóng
ẩn trong những bóng cây của thời ấu thơ?
Đã có những chiếc chuông con và những tay cầm cánh cửa
mà ở đó
dấu tay này xếp chồng lên tay kia
Những chiếc va li xếp cạnh nhau trong kho.
Có thể vào một đêm đã có một giấc mơ giống hệt
khi tỉnh dậy tức thì tan hết.
Thế nên mỗi sự mở đầu
chỉ là một hồi kế tiếp
và cuốn sách của muôn vản sự kiện
luôn mở ở giữa chừng.
Tình yêu từ cái nhìn đầu tiên
ReplyDelete(bản dịch của Đinh Hải An)
Họ chợt thấy
tình yêu đến bất ngờ
nối số phận hai người
cảm giác ấy - ôi đẹp sao
vì thật là chắc chắn
Nhưng đẹp hơn nhiều
là nỗi bất an
Họ nghĩ
vì chưa quen khi trước
Có nghĩa gì đâu những điều đã qua
vì chẳng có gì
phải không đường phố
phải không cầu thang, cây lá, hành lang?
Những nơi biết đâu
họ từng lướt qua nhau?
Tôi muốn hỏi hai người,
có nhớ không
có thể trong cánh cửa quay
khi mắt nhìn thấy mắt?
Lời "xin lỗi" lúc chạm nhau trên lối
tiếng "nhầm rồi" trong ống máy hôm nao?
- nhưng tôi biết họ sẽ trả lời:
Không nhớ.
Họ lấy làm lạ
rằng từ lâu nay
khi chưa quen nhau
sự tình cờ đùa chơi với họ
Nó chưa sẵn sàng
biến thành số phận
nên đưa lại gần
rồi lại tách ra
chặn lối họ qua
nén tiếng cười
rồi vụt tránh đi.
Có bao dấu hiệu
dù không rõ.
Cách đây ba năm
hay mới thứ ba tuần trước
có chiếc lá nhỏ
rơi từ vai sang vai?
Có gì mất đi, chút gì rạo rực
Ai biết
phải chăng là quả bóng
lăn vào bụi cây ngày ấy ấu thơ?
Rồi tự bao giờ
trên nắm cửa, nút chuông
vết tay lên nhau từng nhẹ đặt
va li sóng đôi chỗ gửi đồ
hay giấc mơ giống hệt
cùng đến một đêm với hai người
nhưng tan đi sau giờ tỉnh giấc
Vì mỗi bắt đầu
chỉ là phần tiếp nối
Như cuốn sách ghi sự kiện
luôn mở sẵn trang trong.
Thôi chạy đã, tớ sẽ đưa tiếp các bản dịch khác lên :)
ReplyDeletetho buon te vay
ReplyDeleteThơ bọn tây được cái dài loằng ngoằng nhưng đọc lên chẳng có chút vị gì. Chú Mít nào làm thơ theo kiểu này, thể nào cũng bị các Mít khác nhảy vào chửi bới xỉ vả.
ReplyDeleteBạn Linh kể ra có sức hấp dẫn với công chúng phết. Cứ viết cái gì là các bạn lao bổ vào khen. Thích nhỉ. Thôi, để mình bới lông tìm vết giúp bạn Linh từ từ rơi xuống đất nhé. Trong bài "Một số người thích thơ" có sạn này, "thiểu số nhỏ", đã "thiểu số" thiết tưởng không cần "nhỏ", bạn Linh nhỉ. Không giận nhau chứ ;-) Giận thì :-* một (số) cái để hết giận nhé :-)
ReplyDeleteBạn nào rảnh nên làm một cái thí nghiệm như sau: Dịch thơ tây (thơ của các nhà thơ có tiếng nhưng nên chọn các bài càng ít được biết hoặc chưa có ai dịch lại càng tốt), xong vờ bảo đấy là thơ do mình làm, và đăng ở xó nào đó. Lập tức, dân An Nam Mít sẽ xúm vào chửi rủa phỉ nhổ thơ bạn ( mà thực ra là thơ của thằng Tây). Thí nghiệm chưa dừng lại ở đây. Tiếp tục, bạn sáng tác khoảng vài chục bài (tức là thơ của bạn), và cũng đăng ở xó nào đó, nhưng kèm theo chú thích những bài ấy là của một thằng tây nào đấy, bạn chỉ là người dịch thôi. Lập tức, các Mít ta sẽ nhảy xổ vào ... khen hay.
ReplyDeleteBạn Minh Minh nói cũng đung đúng. Chỉ "đung đúng" thôi vì thú thật với bạn là thi thoảng tớ vẫn bị choáng váng bởi cái tư duy làm thơ của các bạn tây. Ví dụ, bài "Tình yêu từ cái nhìn đầu tiên" chẳng hạn (cho nó gần, đỡ phải trích dẫn nhiều). Cái tư duy trong đó rất hay đấy chứ, rất đáng để khen đấy chứ. Với tớ, thế là giản dị một cách đẹp đẽ hoặc đẹp đẽ một cách giản dị (cả hai đều đáng khen như nhau). Nhạc tính, âm điệu thì thôi khỏi bàn vì mỗi lần dịch chúng ta lại làm thay đổi (theo nghĩa tích cực), thậm chí, bóp méo/ làm hỏng nó rồi.
ReplyDeleteBtw, đã khen thì khen cho trọn kẻo lạc đàn, bài "Các khả năng" cũng rất hay. Hay thật, chứ không phải vì nó được làm bởi Tây :-D (Mà này, bạn Minh Minh có cái avatar yêu thế :-x, hy vọng không phải là người thật chứ không thì ghen tị lắm :-D)
ReplyDelete@Sweet_T: mình nghĩ nói "thiểu số nhỏ" cũng không sao, vì "thiểu số nhỏ" khác "thiểu số rất nhỏ" và khác "thiểu số" :)
ReplyDeleteNhưng trong bài thơ này thì đúng là chỉ có "thiểu số" thôi, không có "nhỏ" :)
Bài "Các khả năng" này theo ý kiến 3 xu của mình thì nếu dịch là "Tôi" sẽ hay hơn "Em", vì phong cách của Szymborska trong bài này ko nữ nhi "õng ẹo" như thế. Bài thớ này chứa đựng những "tuyên ngôn" rất nhân bản, rất Szymborska, bình dị mà vĩ đại, khảng khái, ví dụ như "Tôi yêu đất nước bị chinh phục hơn quốc gia chiến thắng, tôi thích địa ngục hỗn loạn hơn địa ngục trật tự bình yên", hay "tôi muốn yêu con người hơn yêu nhân loại" v.v...
Dùng từ "Em" của nhi nữ thường tình, từ "Em" nhún nhường ngoan ngoãn và có phần "bất bình đẳng" mình thấy có vẻ như không thích hợp lắm ở đây :)
Bạn Sweet_T : Dĩ nhiên là người thật rồi. Và người thật đó chính là mình đây - Minh Minh. Thiên ngoại hữu thiên nhân ngoại hữu nhân, người này đã đẹp lại còn có người khác đẹp hơn là sự thường tình chốn thế gian, mong bạn chớ nên ghen tị hoặc chán nản hoặc phiền lòng.
ReplyDeleteNói các bạn đừng giận chứ đã đẹp gái, lại còn tài năng giỏi giang như mình đây, cầm kỳ thi hoạ bốn món, món nào với mình cũng dễ dàng như húp cháo loãng, tưởng là ưu điểm, nhưng hoá ra kết cục chỉ là khó lấy chồng.
Một số người thích thơ
ReplyDelete(bản dịch của Tạ Minh Châu)
Một số người
- có nghĩa không phải là tất cả
thậm chí không phải là số đông
mà chỉ là thiểu số
không kể các trường, nơi người ta phải học
không kể chính các nhà thơ
có lẽ những người đam mê
chỉ có hai trên một nghìn.
Người ta thích thơ
nhưng cũng thích luôn cả súp mì gà
thích màu xanh và lời tán tụng
thích chiếc khăn quàng đã sờn sắp thủng
thích tin ở mình
thích vuốt ve con chó.
Thơ
- chỉ có điều thơ là gì vậy
với câu hỏi này
đã có nhiều câu trả lời run rẩy
Còn tôi
tôi chẳng hề hay biết
câu khẳng định này tôi sẽ còn bám riết
như bám vào chiếc tay vịn cứu tinh.
Một số người thích thơ
ReplyDelete(bản dịch của Minh Minh)
Nếu thơ bạn đến con lừa cũng hiểu được
thì bạn ơi, bạn là kẻ làm vườn
và lũ yêu thơ - như trên đã nói
là lũ bò trên đồng cỏ mênh mang
Thơ là gì?
Chẳng ai biết được
Cả chúng ta
lẫn lũ lợn trong chuồng
Nhưng khi tiếng thơ vang run rẩy
Em bàng hoàng, tôi cũng hoang mang
Một số người thích thơ
nhưng không phải là tất cả
suy ra rằng có những kẻ không thích thơ
Mặc cho chúng thích hay không thích
thơ vẫn cứ là thơ
Em thích bài cuối, và cách dịch khổ cuối của a Linh:
ReplyDelete"Nhưng mọi sự bắt đầu trên đời
Thực ra đều chỉ là tiếp nối
Và cuốn sách duyên phận cuộc đời
Luôn được mở từ trang giữa"
Lilia có version của mình cho mấy bài trên không?
ReplyDeleteMấy bài này tớ đều chưa dịch.
ReplyDeleteNhưng có lẽ 1 ngày nào đó tớ sẽ dịch :)
Mình thích "version" của Minh Minh :-) Mặc dù nó chẳng giống với nguyên tác tẹo nào nhưng được cái thú vị và phóng khoáng hơn cả nguyên tác :-D Mong là thơ sao, người vậy (Xin lỗi bạn Linh nhé, phải trả lời bạn Minh Minh và đã chạy sang bên nhà bạn ấy để drop quick cmt chẳng hạn, nhưng bạn ấy lại không cho cái cơ hội ấy)
ReplyDeleteĐương nhiên rồi, con người mình dẹp đẽ dễ thương y như bạn Sweet_T tưởng tượng.
ReplyDeleteTrong bài "Các khả năng" có câu "Em thích gõ vào gỗ".
ReplyDeleteMình muốn giải thích thêm thế này: người Ba Lan, nhất là đàn bà con gái, khi khen hay nói về chuyện gì đó đang diễn ra tốt đẹp thì khi khen xong thường tìm một đồ vật gì bằng gỗ và gõ lên đấy, để chuyện tốt lành không bỏ đi mất. Giống kiểu các bà các cô Việt Nam khen 1 đứa trẻ bụ bẫm xinh xẻo xong thì nói "trộm vía" ấy.
Vì thế nếu mình dịch câu này thì mình sẽ dịch là: Em thích nói "trộm vía" :)