Thơ Kim Sowol

Kim Sowol (1902-1934) được coi là nhà thơ Hàn Quốc lớn nhất trong nửa đầu thế kỷ 20. Ông xuất bản trong đời một tuyển tập thơ có tên Azaleas (hoa đỗ quyên). Bài thơ Azaleas (Hoa đỗ quyên) của ông đã được dịch ra tiếng Việt, có hai bản dịch của Cao Văn Điểm với tên “Bông hoa tàn úa” và của Lê Huy Tiêu (có phải là ông này dạy văn học Trung Quốc không nhỉ?) với tên “Hoa đỗ quyên”. Bản của Cao Văn Điểm rất hay, nhưng có vẻ như là một bản phóng dịch (nếu căn cứ vào bản tiếng Anh và tên bài thơ). Bản của Lê Huy Tiêu thì dở tệ, không những thế còn sai. Nhân thể, hình như thơ ở Hàn Quốc khá phát triển, thấy có khá nhiều sách tiếng Anh nói về thơ hiện đại Hàn Quốc, gần đây có nhà thơ Hàn Quốc còn được đề cử Nobel nhiều lần. Đọc về Kim Sowol trên Wikipedia thì còn thấy rằng từ những năm 20 của thế kỷ 20, ở Hàn Quốc đã dịch/đọc thơ của Ezra Pound với lại T.S. Elliott rồi (Việt Nam lúc đó nếu không ngâm vịnh thơ Đường thì cũng chỉ Baudelaire với Rimbaud là tân tiến lắm rồi).

Thử dịch lại bài Hoa đỗ quyên theo bản tiếng Anh kèm theo.

Hoa đỗ quyên

Khi em ra đi,
Mệt mỏi vì anh,
Anh sẽ để em đi, anh không nói một lời

Trên núi Yak
ở vùng Yongbyon
Anh sẽ hái đầy tay hoa đỗ quyên
Và trải hoa trên lối em đi

Từng bước chân
Trên những cánh hoa
Em sẽ dẫm lên thật nhẹ

Khi em ra đi,
Mệt mỏi vì anh.
Anh sẽ chết
Nhưng anh không nhỏ giọt nước mắt nào


Bản dịch của Cao Văn Điểm

Bông hoa tàn úa

Nếu như nàng quyết dứt áo ra đi
Không còn thiết sống cùng ta nữa
Ta sẽ chiều nàng thôi, nàng ạ!

Ta sẽ lang thang khắp đồi Yaksan
Khắp vùng Yôngbyôn gom từng bông hoa dại
Rồi khắp các đường làng, những bông hoa ta hái

Từng bước chân nàng qua
Trên những cánh hoa ta
Nhẹ nhàng và êm ái

Nếu như nàng quyết dứt áo ra đi
Không còn thiết sống cùng ta nữa
Ta chẳng khóc, nhưng mà ta tàn úa.

Bản dịch của Lê Huy Tiêu

Hoa đỗ quyên

Khi em mệt chán, anh đà phải bước,
Anh ngậm ngùi đưa mắt dõi bóng em
Anh tình nguyện hái đỗ quyên một bó,
Từ núi thuốc xa xa,

Anh rải trên đường em sẽ đi qua.
Em từng bước dẫm lên ngang dọc cành hoa,
Ôi! Hãy bước nhẹ nhàng em nhé!

Khi em mệt chán, anh đà phải bước,
Anh dù có chết, cũng không lệ nhoà.

Người dịch: Lê Huy Tiêu
Xuất bản: Tạp chí văn học nước ngoài số 5 - 2003

Azaleas

When you leave,
weary of me,
without a word I shall gently let you go.

From Mt. Yak
in Yongbyon
I shall gather armfuls of azaleas
and scatter them on your way.

Step by step
on the flowers placed before you
tread lightly, softly as you go.

When you leave
weary of me,
though I die, I'll not let one tear fall.

Dịch thêm hai bài nữa

Gọi

Cái tên vỡ làm trăm mảnh
Cái tên tan vào hư không
Cái tên không một lời đáp
Cái tên, anh gọi cho tới chết

Em ra đi trước khi anh kịp nói
Chỉ một từ anh vẫn để trong tim
Em yêu dấu
Em yêu dấu

Hoàng hôn đang thiêu cháy bầu trời
Và tiếng hươu kêu rên trong đau khổ
Anh gọi tên em
Trên đồi cô quạnh

Anh gọi tên em trong nỗi khổ đau
Anh gọi tên em trong nỗi u sầu
Tiếng anh gọi rơi vào khoảng không
Nơi bầu trời ở cách xa mặt đất

Anh gọi tên em cho tới chết
Tới khi anh biến thành đá cũng không thôi.
Em yêu dấu
Em yêu dấu

Evocation

O name shattered to pieces,
O name vanished into the void.
O name without response,
O name I will be calling till death.

You are gone before I have said
What I have carved for you in my heart.
O my love,
O my love.

The sunset burns the western sky.
Even a herd of deer sadly weeps,
Your name I call
Up on a lone hill.

I call till sorrow chokes me.
I call till sorrow chokes me.
But my voice escapes into vast space
Between heaven and earth.

I will
be calling your name till death
If I should turn to stone.
O my love,
O my love,

Một ngày xa xôi

Một ngày xa xôi, khi em tới tìm anh
Anh sẽ bảo em: “Anh quên”

Nếu em thầm trách anh, anh sẽ nói
“Anh từng nhớ em, trước lúc anh quên”

Và nếu em vẫn trách, anh sẽ trả lời
“Anh chẳng tin em, và vì thế anh quên.”

Anh không thể quên em hôm qua và hôm nay,
Nhưng một ngày xa xôi, anh sẽ nói “Anh quên”

Long From Now

Long from now, if you should seek me,
I would tell you I have forgotten.

If you should blame me in your heart,
I would say "Missing you so, I have forgotten."

And if you should still reprove me,
"I couldn't believe you, so I have forgotten."

Unable to forget you today, or yesterday,
but long from now "I have forgotten"