Bạch Đằng

“Đại giang hề cổn cổn,
Hồng đào cự lãng hề triều tông vô tận.
Nhân nhân hề văn danh,
Phỉ nhân hề câu dẫn".

Dịch thơ

“Sông Đằng một dải dài ghê,
Sóng hồng cuồn cuộn tuôn về bể Đông.
Những người bất nghĩa tiêu vong,
Nghìn thu chỉ có anh hùng lưu danh!"

(trích trong Bạch Đằng Giang Phú- Trương Hán Siêu, bản dịch của Nguyễn Hữu Tiến và Bùi Văn Nguyên, đăng trên Thi Viện).

1. Giang Văn Minh (1582-1639) người làng Mông Phụ (tên nôm là Kẻ Mía), thuộc xã Đường Lâm, tổng Cam Giá, huyện Phúc Lộc, tỉnh Sơn Tây (nay thuộc xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Tây. Ông đỗ Thám hoa năm 1628 thời Lê Thần Tông trong một khoa thi không có Trạng nguyên và Bảng nhãn. Năm 1637, Giang Văn Minh được cử làm chánh sứ đi sứ sang Trung Quốc cầu phong cho nhà Lê.

Vua Sùng Trinh nhà Minh (sau này phải tự thắt cổ khi quân nổi dậy của Lý Tự Thành tiến vào Yên Kinh) ra câu đối cho đòan sứ giả Đại Việt:

“Đồng trụ chí kim đài dĩ lục”"

Nghĩa là: Cột đồng đến nay rêu đã xanh

Câu này có ý nhắc tới sự tích cột đồng Mã Viện trong đó có khắc chữ “Đồng trụ chiết, Giao Chỉ diệt" (Cột đồng gãy thì Giao Chỉ bị diệt vong).

Giang Văn Minh hiên ngang đối đáp

"Đằng Giang tự cổ huyết do hồng"

Nghĩa là: Sông Đằng từ xưa máu còn đỏ

Ông nhắc tới các chiến thắng của người Việt từng lập với Lưu Cung, Ô Mã Nhi trên sông Đằng Giang huyền thoại.

Bất chấp luật lệ bang giao, vua Minh đã trả thù bằng cách trám đường vào miệng và mắt ông, rồi cho người mổ bụng xem “bọn sứ thần An Nam to gan lớn mật đến đâu”. Sự việc này xảy ra vào ngày mùng 2 tháng 6 năm Kỷ Mão (1639). Minh Tư Tông còn cho ướp xác ông bằng bột thủy ngân và cho sứ bộ ta đem thi hài ông về nước.

Khi thi hài của ông về đến Kinh thành Thăng Long, vua Lê Thần Tông và chúa Trịnh Tráng bái kiến linh cữu ông và truy tặng chức Công bộ Tả thị lang, tước Vinh quận công, ban tặng câu “Sứ bất nhục quân mệnh, khả vi thiên cổ anh hùng” (tức là Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ).

(theo Wikipedia tiếng Việt).

2. Blast của blog Osin:

“Nhiều bloggers đã khóc khi chứng kiến những banners "Bạch Đằng, Đống Đa" treo trên những đoạn đường gần lãnh sự Trung Quốc bị dõ xuống sau khi có "ý kiến" của sứ Tàu.”

Sứ Tàu hay là thái thú?

Còn sứ ta? Cũng theo bác Osin, đại sứ Việt Nam tại Bắc Kinh từng bị dựng dậy giữa đêm để người Tàu mắng mỏ vì việc báo chí Việt Nam đưa một số tin về các sản phẩm hoa quả Trung Quốc có thể gây ra một số bệnh.