Ingmar Berman nói về các đạo diễn khác (trả lời trên nhật báo Thụy Điển Sydsvenska Dagbladet)
Về Orson Welles:
Bergman: Với tôi, ông ta là một trò giả mạo. Trống rỗng. Nhạt nhẽo. Vô hồn. Tôi có một bản phim Citizen Kane- phim mà tất cả các nhà phê bình đều yêu thích và luôn đứng đầu trong tất cả mọi cuộc bình bầu nhưng tôi thấy phim đó tẻ ngắt. Diễn xuất là con số không. Sự kính trọng mà phim đó nhận được đúng là không thể tin được.
Câu hỏi: Thế còn The Magnificent Ambersons?
Bergman: Không. Cũng tẻ ngắt kinh khủng. Và tôi chưa bao giờ thích Welles với tư cách diễn viên vì ông ta không có phẩm chất diễn viên. Ở Holywood, bạn sẽ có hai loại chủ đề khi bàn luận: diễn viên và các nhân vật cá tính. Welles là một cá tính lớn, nhưng khi ông ấy diễn Othello thì tất cả đều hỏng. Theo tôi, ông ta là đạo diễn phim được tâng bốc quá mức.
Về Michalangelo Antonioni:
Bergma: Ông ta có được hai kiệt tác nhưng không cần quan tâm tới các phim còn lại. Một là Blow-Up mà tôi xem đi xem lại nhiều lần và kiệt tác kia là La Notte- một phim tuyệt với mặc dù lý do chính là do diễn xuất của cô Jeanne Moreau trẻ trung. Trong bộ sưu tập của tôi, tôi có phim Il Grido và phim đó buồn tẻ kinh. Nó buồn rầu một cách quỷ quái. Antonioni chưa bao giờ trau dồi nghề nghiệp đúng mức. Ông ấy chỉ tập trung vào những hình ảnh riêng lẻ mà không nhận ra rằng phim là chuỗi các hình ảnh nhịp nhàng, là chuyển động. Tất nhiên, có những khoảnh khắc tuyệt vời trong phim của ông ấy. Nhưng ví dụ, tôi chẳng cảm thấy gì về L’Avventura. Chỉ thấy thờ ơ. Tôi không hiểu sao Antonioni lại được ca tụng nhiều thế. Mà tôi thấy nàng thơ Monica Vitti của ông ấy là một diễn viên siêu tồi.
Về Federico Fellini:
Bergman: Chúng tôi định cộng tác với nhau một lần, và cùng với Kurosawa sẽ làm một phim về tình yêu do Dino de Laurentiis sản xuất. Tôi bay đến Rome cùgn kịch bản và ở với Fellini trong khi chờ đợi Kurosawa. Kurosawa rút cục đã không tới được vì lý do sức khỏe và thế là dự án đó phải hủy. Lúc đó, Fellini đang sắp hoàn thành phim Satyricon. Tôi ở phòng quay của ông ta suốt và xem ông ấy làm việc. Tôi yêu quý ông ấy cả trên phương diện đạo diễn phim và trên phương diện cá nhân. Bây giờ, tôi vẫn xem phim của ông ấy, như phim La Strada và phim gì về tuổi thơ ấy…(Amarcord).
Về Francois Truffaut:
Bergman: Tôi rất thích Truffaut. Tôi rất khâm phục cách thức ông ấy hướng tới khán giả và cách kể chuyện của ông ấy. La nuit américaine quả đáng hâm mộ và một phim nữa mà tôi cũng thích xem là L’enfant sauvage với tính nhân văn của nó.
Về Jean-Luc Godard:
Bergman: Tôi chưa bao giờ thấy được cái gì từ phim của ông ta. Toàn là dàn dựng, trí thức giả hiệu và vô hồn. Không có gì thú vị về mặt hình ảnh và buồn tẻ kinh khủng. Godard là một thằng chết dẫm buồn tẻ (fucking bore). Ông ta làm phim cho giới phê bình. Một phim trong số đó, Masculin, féminin được quay ở Thụy Điển này. Nó buồn tẻ tới mụ mẫm cả đầu óc.
Về Andrei Tarkovsky:
Một buổi tối năm 1971, Bergman và bạn là đạo diễn Kjell Grede tình cờ xem phim Andrej Rublijov trong phòng chiếu ở Svensk Filmindustri. Họ xem mà không có phụ đề. Bergman cho biết đây là một trong những lần xem phim đáng nhớ nhất trong cuộc đời ông.
Về điện ảnh Mỹ hiện đại:
Bergman: Trong số các đạo diện ngày nay, tất nhiên là tôi ấn tượng bởi Steven Spielberg và Scorsese, và Coppola cho dù ông ta giờ không làm phim nữa, và Steven Soderbergh. Họ đều có gì đó để nói, đều rất nhiệt huyết và có cái nhìn lý tưởng tới quá trình làm phim. Traffic của Soderbergh rất ấn tượgn. Vài ví dụ khác cho sức mạnh của điện ảnh Mỹ là American Beauty và Magnolia.
L.V. dịch từ Ingmar Bergman, film critic
Hơi bất ngờ khi Bergman khen Steven Spielberg mà chê mấy người khác. nhưng nói thật, Citizen Kane là phim rất hay về kỹ thuật nhưng ko có cho tui chút xúc động nào... Có lẽ vì lúc coi không hiểu hết, hoặc quá thời của phim.
ReplyDeletebai hoc la: ke ca cac y kien cua cac nghe si lon cung chi de nghe ...cho biet :D. Ca Godard lan Bergman minh deu xem phai may phim buon ngu va chan khung khiep
ReplyDeleteCitizen Kane tớ chưa lần nào xem hết vì thấy tẻ quá. Lúc nào thử chịu khó xem lại vậy. Phim được đánh giá hay nhất của mọi thời đại mà.
ReplyDeleteĐọc bài này mới thấy giới đạo diễn chê nhau cũng kinh thật. Mà những người Bergman chê dữ nhất lại là những người vẫn được coi là vĩ đại nhất (Orson Welles ở Mỹ và Godard ở Pháp).
Godard tớ mới xem một phim công nhận cũng tẻ thật nhưng xem phim của Bergman cũng thấy buồn ngủ chẳng kém phim Godard, phim Welles thì còn tẻ tới độ chưa xem hết :D. Hay là vì thế mà các bác này ghét nhau cũng nên.
Khác nhau giữa Bergman với Godard có thể là ở Bergman cảm xúc dồn nén nhiều còn Godard làm phim kiểu phim tài liệu, cứ thẳng băng đều đều. Bergman hơi giống Bresson của Pháp, phim nhiều cảm xúc và chịu ảnh hưởng tôn giáo.
Những đánh giá cực đoan của một bậc trưởng lão. Sốc nhưng hay!
ReplyDeleteTrong các nhân vật kể trên (kể cả Bergman), tôi thích nhất Francois Truffaut của Pháp và Federico Fellini của Ý. 2 ông này làm phim nghệ thuật thực sự, nhưng rất dễ vào (như đọc sách của Murakami hay Coetze vậy) và đến bây giờ xem vẫn thấy đương đại, như 400 Blows (coming of age hay nhất), Day for Night (phim trong phim hay nhất), Jules and Jim (quá ấn tượng với nhân vật Catherine của Jeanne Moreau trong phim này- một tinh thần nữ quyền tuyệt vời mà không cần lên giọng!)và mấy phim thời đầu của fellini như I Vitelloni (coming of age hay... thứ 2), The Road, Nights of Cabiria... (lãng mạn vs hiện thực)...
Citizen Kane của Welles buồn ngủ khúc đầu nhưng đoạn kết thì tỉnh ngủ, và muốn xem lại lần 2 (nói chung phim này thăng hoa ở phút 90). Phim của bác Bergman thì tôi mới xem một phim Fanny & Alexander, căng mắt xem hơn 3h, suýt ngất vì căng thẳng không đáng.
Nói đến Jeanne Moreau, tình cờ được diện kiến bà ấy vài lần ... ở phòng khám răng :)). Jeanne Moreau già lụ khụ rồi, khéo phải đến 80 tuổi, nhưng vẫn còn giữ được nhiều nét xuân sắc thời hoàng kim. Đặc biệt, bà ấy giọng nói rất trầm. Và vẫn rất kiêu hãnh !
ReplyDelete