Tuesday, July 22, 2008

Đạo đức báo chí

Shame, shame, shame, shame!
Sao một số tờ báo có thể vô đạo đức như thế. Khi đọc bài trên blog của bác Dong A có nhắc tới việc một số tờ báo sửa bài viết trong đó xóa lời khẳng định không tăng giá xăng của Thứ trưởng Bộ Công Thương Bùi Xuân Khu, tôi còn chưa thực sự tin lắm, thử tìm thì thấy đúng là như vậy. Mới kiểm tra bài trên Vnexpress, không biết có hiện tượng tương tự ở các tờ khác như Tuổi Trẻ, Thanh Niên, VNN không.

Đây là một bài trên Vnexpress bản ban đầu, Google vẫn còn lưu cache ở đây.

Ảnh chụp
img



Đây là bản hiện tại

Đoạn ý kiến của ông Khu đã bị cắt bỏ.

img




Sự dối trá này là từ đâu, do Chính phủ bắt các báo sửa tin hay do các báo sợ nên tự sửa. Dù sự dối trá và vô sỉ này từ đâu thì đó cũng là sự dối trá và vô sỉ có phần đóng góp của báo chí, cụ thể ở đây là tờ Vnexpress.
Chưa có thời gian kiểm tra xem có hiện tượng sửa bài này ở các báo lớn khác không?.

Ở đây đặt ra hai vấn đề: thứ nhất là sự bất tín của Chính phủ khi không giữ cam kết đưa ra, sự bất tín này còn có phần gần với sự lừa dối nhân dân bởi chỉ trước thời điểm tăng giá hai tuần, thứ trưởng Bộ Công thương vẫn khẳng định không tăng giá; thứ hai là sự vô đạo đức nghề nghiệp, lừa dối bạn đọc của tờ Vnexpress (và có thể không chỉ Vnexpress) khi trí trá, sửa tin, xóa đi phát biểu không tăng giá của ông Khu. Thật đáng xấu hổ khi tờ báo điện tử lớn nhất Việt Nam lại làm một việc như vậy. Còn nhớ cách đây không lâu, mục poll về sát nhập Hà Nội của tờ này đã thành một trò hề thảm hại, một ví dụ thô bạo về việc thao túng dư luận thông qua phương tiện truyền thông.

Nhân vật chính
Winston Smith i trong tác phẩm 1984 của George Orwell làm ở Bộ Sự thật. Công việc hàng ngày của anh là sửa chữa văn kiện, báo chí, gạch xóa các thông tin không hợp thời để "làm lại lịch sử" cho phù hợp định hướng hiện tại của Đảng, kiểu như tên Emmanuel Goldstein (hay Hoàng Văn Hoan, hay Trosky) luôn là tên phản bội, hay nước Eastasia hôm trước vừa chiến tranh với ta, thực ra từ xưa tới nay vẫn là hàng xóm môi hở răng lanh, láng giếng hữu hảo, cùng chung vận mệnh hướng đến tương lai. Trong xã hội ta, nghề này hẳn vẫn còn đắt hàng lắm.

Tìm bài gốc trên website chinhphu.vn không còn, chỉ có bài trên trang Web Bộ Ngoại giao, không biết sắp tới có bị xóa nốt không.

img

Bản đã sửa trên website Chính phủ.


Chú ý đoạn này "
Từ đầu cầu Thành phố Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Bùi Xuân Khu khẳng định, trong 6 tháng cuối năm 2008, không tăng giá các mặt hàng xăng dầu, điện, than, sắt thép và phân bón; đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp đủ phân bón, điện, than, giấy, thép cho thị trường để không gây sốt giá, hàng hóa vào cuối năm."

đã được sửa thành:

"
Từ đầu cầu Thành phố Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Bùi Xuân Khu yêu cầu, trong 6 tháng cuối năm 2008, các doanh nghiệp cung cấp đủ phân bón, điện, than, giấy, thép cho thị trường để không gây sốt giá, hàng hóa."


img


+ Update: Nội dung trên link ở trang web Bộ Ngoại giao cũng đã bị đưa vào hòm, chỉ còn lại bản cache trên Google ở đây.


30 comments:

  1. Người ta chẳng còn coi dân là cái quái gì nữa.Tôi không dám kết luận báo vô đạo đức như bác Linh nhưng quả thực sau vụ này thì báo (cụ thể là VnExpress) chả còn lại cái gì xứng đáng gọi là báo. Chính xác hơn, nó thuộc loại truyền đơn hay tờ rơi cổ động cho chính quyền.
    Blog muôn năm!

    ReplyDelete
  2. Báo Việt có cái này đáng đọc đây

    http://www.tuanvietnam.net//vn/sukiennonghomnay/4339/index.aspx

    ReplyDelete
  3. Trong một lần nói chuyện về job orientation với 1 chị kia thì tớ nhận được lời khuyên là có thể làm bất cứ nghề gì (trong list) nhưng đừng làm nghề báo vì nguy cơ "thất đức" là rất cao. Kể ra cũng ko phải là ko có lý. Chậc, thế mới thấy bạn nào làm báo ở VN mà không thất đức thì mình quả thực rất khâm phục.

    ReplyDelete
  4. tớ nghĩa chuyện này mà làm thành phim, các bạn khán giả và nhà báo chắc kịch liệt lên án 'Làm gì có chuyện đó ở Việt Nam' hahahaha

    ReplyDelete
  5. Bác nặng lời quá, chưa gì đã chê nhà báo ta vô đạo đức :)).

    Đạo đức thì họ có thừa, nhưng đến cái thẻ của họ cũng do Đảng nắm. Báo chí ở VN không phải là một lực lượng độc lập mà là một công cụ của Đảng. Bác không thể so sánh với báo chí tư bản được. "Bố" nói thì "con" phải nghe, không là nhừ đòn.

    Các nhà báo đưa tin tăng giá thậm chí còn bị phạt vì tội "làm hoang mang dư luận" cơ, nặng thì cũng mất thẻ hành nghề. Chuyện này bác đã biết chưa mà vội khen nhà báo VN "vô đạo đức"?

    ReplyDelete
  6. @Akari: Ý tôi nói là đạo đức nghề nghiệp. Làm một việc sai thì dù là bị bắt làm, đó cũng là vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Khi một người lính bị cấp trên ra lệnh bắn vào dân thường thì việc anh ta bắn vào có thể là một tình huống được giảm nhẹ và thông cảm, nhưng đó vẫn là một hành động vô đạo đức.

    ReplyDelete
  7. Anh giận dữ thế để làm gì? Bởi không có chuyện gì là không thể ở VN hiện nay.

    ReplyDelete
  8. Đồng ý với bạn Linh rằng việc làm của VnExpress là không hay chút nào, nhưng việc bạn vội vàng luận tội VnExpress vô đạo đức thì tớ không đồng ý chút nào.
    Việc có vô đạo đức hay không thì hãy xét về động cơ của họ qua việc làm trên, nếu có bàn tay mờ ám nào đó bắt VnExpress phải sửa bài mà không có lời nào giải thích thì rõ ràng cái sự vô đạo đức này không nằm ở phía VnExpress rồi.

    ReplyDelete
  9. heheh...vu nay VA cung co lam 1 entry hoành trang...cũng tương tu nhu cua chủ gia

    Tăng giá xăng đột ngột. Đưa tin lừa bịp "Không tăng giá xăng" là do báo chí hay chính phủ?

    http://blog.360.yahoo.com/blog-fkTaeFY2dbKNOic32.Yv?p=22862



    ReplyDelete
  10. À, anh không chứng kiến cảnh não loạn ở trạm xăng lúc 10h sáng thứ hai nhỉ...

    ReplyDelete
  11. Tất nhiên, ngay cả lời hứa ban đầu đã là tầm bậy rồi. VN có chủ động được trong việc điều tiết giá xăng dầu đâu mà dám hứa không tăng? Bao nhiêu tiền subsidy cho vừa?

    ReplyDelete
  12. Ăn quả lừa ngoạn mục , dân tình ngày càng qúach Tỉnh không còn tào Ngu như mấy kẻ đứng sau VnExpress giật dây đâu . Dân bị lừa nhiếu vố rồi sẽ càn Khôn lên nhiều chứ !

    ReplyDelete
  13. Em tôn trọng quan điểm của anh Linh, nhưng em không đồng ý với nó. Không phải lúc nào ta cũng làm được điều đúng đắn. Các nhà báo vẫn lên tiếng, bằng những con đường khác nhau.

    ReplyDelete
  14. Các bạn có thể đọc không kỹ. Tớ không nói các nhà báo VN là vô đạo đức, mà tớ nói việc một số tờ báo, điển hình ở đây là tờ Vnexpress sửa bỏ thông tin mà không một lời giải thích là một hành động vô đạo đức (và tất nhiên đạo đức một tờ báo là đạo đức nghề nghiệp chứ không phải là đạo đức cá nhân). Sở dĩ hành động vô đạo đức vì nó trái cả với Luật Báo chí- yêu cầu phải đăng cải chính khi thông tin sai- và vì hành động hàm hồ trí trá cố ý ấy có thể gây tác hại cho hàng triệu người dân mà thiệt thòi thay, họ không hề nhận được một lời giải thích.

    Còn thì tất nhiên vẫn có nhiều nhà báo can đảm và trung thực. Thậm chí ngay cả phóng viên VNE cũng có thể có nhiều người như vậy. Cần phân biệt giữa hành vi thiếu đạo đức nghề nghiệp của một tờ báo với đạo đức cá nhân của các nhà báo.

    ReplyDelete
  15. ngày xưa có lần cũng nghe các quan cam đoan không đổi tiền, nhưng sau đó một thời gian rất ngắn là đổi tiền, trường hợp này gọi là chiến lược hay sách lược hay nghiệp vụ ? ... hoang mang lắm, không biết nên hiểu theo cách nào, các cụ nói miệng quan trôn trẻ, có lẽ các quan cũng bất đắc dĩ lắm, biết làm thế nào, các báo chắc cũng thế

    ReplyDelete
  16. Trong bài này tớ cũng không đề cập tới việc có nên tăng giá xăng không, hay tăng bao nhiêu là phải, mà chỉ đề cập tới hai vấn đề: 1) sự bất tín, thiếu nhất quán và thông tin sai của Chính phủ và 2) Việc phi tang sửa tin của VNexpress.

    ReplyDelete
  17. Ở đây đề cập tới một vấn đề: đó là việc Chính phủ đưa tin không chính xác, cố tình tạo kỳ vọng không có thực trong nhân dân là Chính phủ sẽ không tăng giá để rồi bất thần tăng giá. Đó là việc ra chính sách mang hình ảnh của những lời hứa trong quá khứ như chị Sonata nhắc tới, từ thời đổi tiền. Trong hoạch định chính sách, một chính sách có thể bất ngờ (ví dụ thay đổi lãi suất) nhưng không được phép cố tình lừa dối, và hạn chế hết mức khả năng gây ra các tín hiễu nhiễu, trái ngược nhau, vì những việc như vậy về cơ bản sẽ làm người dân mất hết lòng tin vào tính khả tín của Chính quyền. Việc Chính phủ chính thức hứa hẹn không tăng giá để rồi tăng giá hơn 30% chỉ sau đó nửa tháng mà không một lời giải thích, thậm chí còn tìm cách xóa bỏ tin trước đó do mình đưa ra là những hành vi tối kỵ và hết sức thô bạo.

    Nó giống như thái độ của một chú A đầu gấu hứa hẹn với chú B là mày yên tâm, đừng có sợ, bố mày không làm gì mày đâu, đến khi chú B tưởng thật tò tí te nghe lời thì chú A tát cho chú B một cái rõ đau, rồi lại chối đây đẩy là mẹ, mày nói láo, tao có bảo tao sẽ không tát mày đâu, tao chỉ hứa sẽ cố gắng cung cấp đầy đủ điều kiện để má mày không bị đau vì thời tiết xấu.

    ReplyDelete
  18. Sự việc tương tự hành động nhổ xong liếm lại...? Hick.

    ReplyDelete
  19. Chính quyền bất tín và báo chí tẩy xóa là cái rất thường, chả nên "lăn tăn" làm gì cho mệt :((

    ReplyDelete
  20. các phóng viên nhiều người có tâm, có đức ... nhưng quyêt định phi tang có lẽ là quyền của tổng biên tập hay chức vụ gì tương đương ..mà ~ chức vu này phần lớn là ng của Đảng mà .. nên nói tóm lại vô văn hoá và vô đạo đức là đảng chứ ko phải là báo !! (chưa kể ai cũng bi/êt báo chỉ là công cụ tuyên truyền của đảng)

    Ng ta đã nói "haỹ nhìn những gì CS nói, đừng nhìn ~ gì CS làm"

    nói d/ôi như cuôi, lừa bịp dân chuúg , che măt dư luận là ~ con bài chủ của Đảng CS

    ngay tư hôi chiến tranh, đảng thoả thuân ngừng bắn rồi bất ngờ tấn công .

    chỉ có $#%%$%% mới tin vào lời đảng nói

    ReplyDelete
  21. Thật ra, người ta có thể hứa hẹn rồi không thực hiện được lời hứa. Chính phủ cam kết không tăng giá xăng nhưng rồi do tình hình thế giới đưa đẩy mà phải làm trái cam kết, trong chừng mực nào đó, người ta vẫn có thể thông cảm được.

    Nhưng trước đây anh nói là không tăng, rồi sau anh lại tẩy tẩy xóa xóa làm ra bộ anh không nói điều đó, thì không thể tha thứ được.

    Chuyện tẩy xóa thông tin, lừa bịp độc giả ở VN Express đã rõ như ban ngày.
    Có 2 khả năng:
    - Không ai bắt anh tẩy xóa nhưng anh cố tình tẩy xóa để làm người ta hiểu sai rằng anh đang bị 1 bàn tay bẩn thỉu nào đó gí súng vào cổ (hướng của bác Dong A từ các vụ thơ Trần Dần, bài trả lời phỏng vấn của chủ tịch Triết đến vụ này).
    - Anh tẩy xóa vì đúng là anh bị người ta ép phải tẩy xóa.

    Trong trường hợp 1, anh là 1 thằng đểu giả. Trong trường hợp 2, anh là 1 thằng hèn hạ. Trong cả 2 trường hợp, không thể gọi anh là có đạo đức được.

    ReplyDelete
  22. Vấn đề chính trị (theo nghĩa power struggle chứ ko phải nghĩa ideology hay policy) trong vụ này có nhiều câu hỏi cũng interesting lắm.

    Người hứa bậy là ông Thứ trưởng Bộ Công Thương Bùi Xuân Khu. Ông Khu có phải là người khiển được VNExpress không? Nếu không, phải có ông ABC nào đó khiển VNExpress dùm cho ông Khu để bảo vệ ông Khu. Người đó là ai và việc gì phải bênh ông Khu đến thế? Hay là để bênh một nhân vật X nào đó còn cao hơn ông Khu nữa? Nếu bạn là ông ABC, bạn có làm thế không? Mức độ thân thiết giữa bạn và ông Khu phải đến mức nào, hay độ cao của nhân vật X phải đến mức nào, để bạn làm thế?

    ReplyDelete
  23. Trương thái Du BLAST
    (Nào, chúng ta đi xe đạp điện nhé. Sẽ giải quyết ngay vấn đề xăng tăng giá thôi. Môi trường lại còn trong sạch nữa ...)

    NEXT Blast của "bưng bô" Trương thái Du: "Nào, chúng ta cùng cạp đất mà ăn nhé. Sẽ giải quyết ngay vấn đề lương thực tăng giá thôi. Môi trường lại còn trong sạch nữa vì ta không cần ỉa ra nữa và môi trường trong sạch nữa!!!!

    ReplyDelete
  24. ..................ĐỪNG NGHE (TIN) NHỮNG GÌ Cộng sản NÓI.........................
    ..................HÃY NHÌN NHỮNG GÌ Cộng sản "làm"..............................

    ReplyDelete
  25. Chỉ lo cho bản thân hay lo bưng bô cho cộng sản:
    Tự ý sửa hay vì áp lực mà phải sửa ĐEN thành TRẮNG CÓ thành KHÔNG
    Làm báo,viết văn.. mang tiếng mà phục vụ lợi ích cho ai hay tổ chức nào đó thì đó khác nào là Bồi Bút !!!

    Nếu các người làm báo VN còn lương tri và lòng thành của công dân chân chính – hãy bẻ cây viết của mình và xin thôi việc đi – xã hội không thiếu những công việc cho các người đâu

    Đừng mang danh nghĩa phục vụ dân mà viết những điều có lợi cho ai đó biến đen thành trắng biến trắng thành đen … NHỤC LẮM NHỤC LẮM !!!

    ReplyDelete
  26. Ồ, "nhà văn nói láo, nhà báo nói phét" mà. Nói phét còn được nói chi đến việc cắt xén cho "hợp thời". Gió chiều nào thì che chiều ấy, h đây nó là chuyện cơm bữa, đâu phải lạ lẫm gì đâu?

    ReplyDelete
  27. Thông cảm, thông cảm, “tại hạ chỉ ngộ biến tùng quyền”, hay như giang hồ thường dạy bảo nhau” quân tử nhất ngôn quân tử dại, quân tử nói lại quân tử khôn”:P

    ReplyDelete
  28. Nhìn Blogroll của bạn này thì dường như là dân học về kinh tế. Vậy mà entry này chả có tí mùi KT tí nào. Cổ súy cho kinh tế thị trường đi bạn ơi. Thế không tăng giá thì bọn nó lại kiện là chúng mày trợ giá tràn lan (sang đến cả Cambod) thì bỏ bu.

    ReplyDelete
  29. @Dat: bạn chắc tốt nghiệp loại ưu lý luận chính trị cao cấp hay sao mà đọc 1 bài đơn giản mà ko hiểu ? có ai nói là không nên tăng giá xăng đâu ? ở đây chỉ nói hành động tẩy xóa nhằm phi tang những tuyên bố trái ngược cua chính phủ VN ma thôi ... và chúng ta thắc mắc là ai đứng đăng sau ? chính phủ chỉ đạo hay ...bồi báo tự giác ?

    @HaoNhien Vu: ban sang blog VangAnh se thay có bằng chứng cả Ng Tấn Dũng cũng khăng đinh không tăng giá xăng tới h/êt năm ....

    ReplyDelete