Bạn Marcus có thể chỉ rõ tớ dịch sai ở những chỗ nào không? Tớ nghĩ như thế hay hơn .
Về ý mà bạn chỉ ra câu này riding on the fences, tớ thử Google thấy nhiều người cũng hỏi về câu này nhung đều không có câu trả lời thích đáng. Có thể có hai cách hiểu chính. 1. Chần chừ, do dự
Có một thành ngữ: sit on the fence: to delay making a decision when you have to choose between two sides in an argument or a competition.
Tức là chần chừ, do dự. Riding on the fences ở đây có thể cũng có ý tương tự, nhưng dùng chữ ride vì nói về các chàng cao bồi?. Ở khổ cuối cũng có câu "come down from your fences" như thế sẽ hàm ý là đừng chần chừ do dự nữa.
Nếu cách hiểu đúng là thế này thì tớ dịch cũng chưa hoàn toàn chính xác vì giữa tồn tại các hàng rào (nghĩa bóng) và việc do dự, không quyết định là hai việc không giống nhau. Nhưng kể ra như thế còn phù hợp hơn so với bạn dịch "Anh đã vượt rào quá lâu rồi đấy". Tớ chịu, chẳng hiểu câu này bạn dịch nghĩa là sao, từ trước chỉ biết mỗi chuyện vượt rào tức là ăn cơm trước kẻng.
2. Hiểu như tớ hiểu tức là các hàng rào do anh này dựng lên cho chinh minh
Một trả lời cho cau nay ở mot column cua trường ĐH Cornell:
"Are the days of riding the ranges really so far from our collective conscious? If you owned a ranch and your fortune, or next year's room and board, was tied up in your cattle, you'd want to fence them in until you drove them to market in Kansas. Your ranch would be quite large, due to low rainfall and the need for a lot of grazing land, and so you would need to continually ride the perimeter and make sure your fences were in good condition. I would say it speaks of decisiveness- I think of fences as boundaries, making it very clear about what is in what is out, and what belongs on which side. The gate, of course, is the correct way in. Could it be about letting someone into your heart?"
Như cách hiểu ở đây thì tức là anh chàng trong bài hát đã quẩn quanh bảo vệ, chăm sóc cho cái hàng rào của mình quá lâu. Và câu cuối bài hát chính là hãy rời bỏ cái hàng rào đó, mở rộng cửa ra để đón nhận tình yêu. Xem ra với cách hiểu này thì cách dịch của tớ dù chưa thật chuẩn cũng không sai là bao.
Nếu có thể, mong bạn chỉ cho những chỗ dịch chưa chính xác theo như bạn hiểu?
Bài hát này đơn giản nhưng khá là đa nghĩa. Ngay cả cái vai của người hát bài này cũng có thể hiểu theo ít ra là ba cách: 1. Tự sự, tự nói với mình như nói với một người khác. 2. Một người bạn thân thiết khuyên nhủ Desperado. 3. Một cô gái yêu Desperado, một "Queen of Heart" muốn nói với anh ta là đừng chần chừ và theo đuổi những gì mình không thể có.
Có thể vì nhân vật singer có thể có nhiều vai như thế mà nhiều ca sĩ cả nam và nữ đã cover bài này. Đọc ở trang này có khá nhiều cách hiểu khác nhau, tùy theo experience của mọi người. Thậm chí có cả cách hiểu như là việc một người đang cố cai nghiện ma túy.
Tớ nghĩ "ride fences" có nghĩa là ride [and check] fences. Đây là hình ảnh thường thấy trong phim cao bồi ngày xưa. Nhảy lên mình ngựa và phóng đi xem là ví dụ có cây đổ làm hỏng hàng rào [để giữ cho gia súc khỏi chạy mất]. Theo cách hiểu giản dị đó thì anh này chạy đi sửa hàng rào và như thế hiểu thoáng đi thì có thể như bạn là anh ấy sống với những cái hàng rào đã quá lâu rồi.
Theo đó, tớ dịch là "vượt rào" thực ra chưa sát nghĩa có lẽ vì bị ám ảnh bởi từ out và Desperado (từ ghép Anh-Tây Ban Nha chỉ một người ngoài vòng pháp luật, không còn gì để mất). Cảm nhận của tớ sau khi nghe bài này là anh này tuy văng mạng, vượt rào cản [pháp luật hay gì gì đó] nhưng thực ra anh ấy vô cùng cô đơn và sống trong cái nhà tù của chính mình.
Nói chung tớ thấy cũng khó dịch vì văn hóa cao bồi không có trong ngôn ngữ Việt. Vì thế tớ mới coi bạn thật là "liều mạng".
Thôi tớ xin dịch thoáng hẳn nữa là thế này:
Này kẻ liều mạng, sao không tỉnh táo lại đi Cứ lông ba lông bông mãi
PS. Tớ không có đủ thời gian để dịch toàn bộ và so sánh, tớ chỉ muốn nói là bản dịch của bạn nói chúng không phù hợp với cảm xúc mà bài hát mang lại cho tớ. Đối với tớ nó buồn hơn và gai góc hơn là bản dịch của bạn.
Cách tiếp nhận một bài thơ/bài hát cũng tùy vào kinh nghiệm, cảm xúc… của mỗi người thôi, nên cách hiểu và cảm từ đó không giống nhau cũng là dễ hiểu.
Trong cách hiểu hàng rào của bạn, theo nghĩa tượng trưng cho cuộc sống cao bồi cũng đúng và tớ nghĩ cũng có cả ý đó nhưng tớ nghĩ còn có ý nghĩa về hàng rào mà người trong bài hát tự dựng lên để giữ cho mình một thế giới riêng cho mình. ( And freedom, ohh freedom. Well that's just some people talking. Your prison is walking through this world all alone). Cũng vì thế mà ở đoạn cuối có câu “come down from your fences, open the gate” và “let somebody love you”. Nếu như hiểu như bạn thì sẽ khó giải thích hình ảnh hàng rào trong khổ cuối. Và ngay cả trong cách hiểu của bạn “anh ấy sống với những cái hàng rào đã quá lâu rồi.” thì câu dịch thô của tớ “những hàng rào của bạn đã tồn tại quá lâu” cũng không có gì là sai cả.
Bạn hơi bị ảnh hưởng bởi từ Desperado (theo wikipedia thì đó là từ tiếng TBN chứ không phải ghép Anh- TBN) và vì thế liên tưởng nhiều quá tới đời sống các anh cao bồi. Theo tớ nghĩ từ desperado ở đây không chỉ nhằm tới các chàng cao bồi liều mạng hướng tới tự do mà tớ nghĩ nó có phần mentally hơn, chỉ những người bướng bỉnh, muốn làm những việc mà họ có thể không làm được.
Sự liên tưởng giữa bài hát này với một người muốn bỏ thói quen nghiện ngập là có thể hiểu được về mặt cảm xúc, nhưng về lyrics thì nó không hoàn toàn phù hợp, nhất là ở khổ cuối, và cả ở khổ thứ hai nữa. Tớ hiểu bài này như sự chia sẻ với một người theo đuổi những thứ anh ta không thể có, đau khổ trong việc đó, và tự xây dựng quanh mình những hàng rào ngăn cản bản thân mình với tình yêu và hạnh phúc. Người đó vừa tự thỏa mãn nhưng cũng vừa bị tổn thương bởi sự cô đơn (mà người đó lầm tưởng là tự do) và những ham muốn bất khả (có thể đã trở thành nỗi ám ảnh). Những thứ đó khiến anh ta trở nên mệt mỏi và dần trơ lì cảm xúc. Và lời khuyên cho người đó là hãy mở lòng ra để đón nhận tình yêu.
Tất nhiên đó chỉ là một cách hiểu. Bài này hay còn ở chỗ có thể hiểu nhiều góc độ khác nhau, với những hình ảnh ẩn dụ, nước đôi. Ví dụ khổ hai dùng các quân bài để chỉ những gì mà anh ta theo đuổi. Hai quân đầm dô và cơ có thể là hai người đàn bà khác nhau (một người anh ta muốn có và một người thực sự yêu anh ta), cũng có thể là tượng trưng cho của cải và tình yêu. Và việc lấy các quân bài ra cũng ám chỉ cuộc sống tự do phóng túng của anh ta (đánh bạc). Hình ảnh hàng rào trong đoạn 1 cũng vậy, có thể hiểu như là gì đó gắn với cuộc sống tự do của desperado, cũng có thể hiểu là hàng rào anh ta tự xây ra trong lòng mình với những người khác. Tất cả những hình ảnh ẩn dụ, đa nghĩa ấy khó mà giữ được khi chuyển dịch.
ừ ha, nghe câu đầu thì thấy Marcuscello dịch như thế rất hay, nhưng em thấy có chữ out ridin' fences ---> thì nghĩa là anh chàng này dã sống gò bó tù túng trong cuộc sống quá lâu mới đúng chứ ạ? vì đến câu cuối thì lại có thêm 1 câu: Why don't you come to your senses? come down from your fences, open the gate. It may be rainin', but there's a rainbow above you. như một lời nhắn nhủ: Hãy mở rộng lòng mình với cuộc sống hơn :">
@ DearPrudence: Đúng đó, sự nhầm của mình đã giải thích ở trên (quá ám ảnh bởi out và Desperado). Lúc đầu mình nghĩ, anh ta tưởng là mình sống phóng túng lắm, bất cần đời lắm ("vượt rào" văng mạng) nhưng thực ra anh ta bị cô lập (về mặt tình cảm) bởi chính điều đó. Ở khổ cuối thì cái sự cô lập này được diễn tả bởi hàng rào (của chính anh ta). Nghĩa là suy nghĩ của mình lúc đầu là fences ở khổ đầu và khổ cuối mang hai tượng trưng khác nhau. Hic, có lẽ người ta khi viết suy nghĩ đơn giản lắm, người nghe tự ghép vào kinh nghiệm sống của mình và thêu dệt thêm chăng?
@ Linh: Cũng theo Wiki (tiếng Đức) thì Desperado là từ ghép của desesperado (TBN) và desperate (Anh). Từ này thuộc dạng Spanglish (ngôn ngữ ở Mỹ do người Mỹ gốc TBN nói, thường trộn tiếng Anh với tiếng TBN).
Lạ nhỉ, Wiki tiếng Anh và tiếng Đức lại khác nhau thế, chắc do tính chất từ điển mở, ai cũng có thể sửa. Wiki tiếng Anh ghi như sau: "Desperado ('desperate' in Spanish — this is an old usage of the word, today desesperado is far more common) means a violent and reckless person who performs some spectacular feats."
Tớ xin lỗi nhưng đúng là bạn hơi "liều mạng" khi dịch ra tiếng Việt như vậy.
ReplyDeleteĐặc biệt câu đầu hình như bạn đã hiểu sai. Theo tớ thì nó là:
Này kẻ liều mạng, sao không tỉnh táo lại đi
Anh đã vượt rào quá lâu rồi đấy
(Tớ chắc chắn không giỏi tiếng Anh bằng bạn đâu, nhưng tớ cảm bài này như thế)
Bạn Marcus có thể chỉ rõ tớ dịch sai ở những chỗ nào không? Tớ nghĩ như thế hay hơn .
ReplyDeleteVề ý mà bạn chỉ ra câu này riding on the fences, tớ thử Google thấy nhiều người cũng hỏi về câu này nhung đều không có câu trả lời thích đáng.
Có thể có hai cách hiểu chính.
1. Chần chừ, do dự
Có một thành ngữ: sit on the fence: to delay making a decision when you have to choose between two sides in an argument or a competition.
Tức là chần chừ, do dự. Riding on the fences ở đây có thể cũng có ý tương tự, nhưng dùng chữ ride vì nói về các chàng cao bồi?. Ở khổ cuối cũng có câu "come down from your fences" như thế sẽ hàm ý là đừng chần chừ do dự nữa.
Nếu cách hiểu đúng là thế này thì tớ dịch cũng chưa hoàn toàn chính xác vì giữa tồn tại các hàng rào (nghĩa bóng) và việc do dự, không quyết định là hai việc không giống nhau. Nhưng kể ra như thế còn phù hợp hơn so với bạn dịch "Anh đã vượt rào quá lâu rồi đấy". Tớ chịu, chẳng hiểu câu này bạn dịch nghĩa là sao, từ trước chỉ biết mỗi chuyện vượt rào tức là ăn cơm trước kẻng.
2. Hiểu như tớ hiểu tức là các hàng rào do anh này dựng lên cho chinh minh
Một trả lời cho cau nay ở mot column cua trường ĐH Cornell:
http://ezra.cornell.edu/posting.php?timestamp=1086066000#question2
"Are the days of riding the ranges really so far from our collective conscious? If you owned a ranch and your fortune, or next year's room and board, was tied up in your cattle, you'd want to fence them in until you drove them to market in Kansas. Your ranch would be quite large, due to low rainfall and the need for a lot of grazing land, and so you would need to continually ride the perimeter and make sure your fences were in good condition. I would say it speaks of decisiveness- I think of fences as boundaries, making it very clear about what is in what is out, and what belongs on which side. The gate, of course, is the correct way in. Could it be about letting someone into your heart?"
Như cách hiểu ở đây thì tức là anh chàng trong bài hát đã quẩn quanh bảo vệ, chăm sóc cho cái hàng rào của mình quá lâu. Và câu cuối bài hát chính là hãy rời bỏ cái hàng rào đó, mở rộng cửa ra để đón nhận tình yêu. Xem ra với cách hiểu này thì cách dịch của tớ dù chưa thật chuẩn cũng không sai là bao.
Nếu có thể, mong bạn chỉ cho những chỗ dịch chưa chính xác theo như bạn hiểu?
Bài hát này đơn giản nhưng khá là đa nghĩa. Ngay cả cái vai của người hát bài này cũng có thể hiểu theo ít ra là ba cách:
ReplyDelete1. Tự sự, tự nói với mình như nói với một người khác.
2. Một người bạn thân thiết khuyên nhủ Desperado.
3. Một cô gái yêu Desperado, một "Queen of Heart" muốn nói với anh ta là đừng chần chừ và theo đuổi những gì mình không thể có.
Có thể vì nhân vật singer có thể có nhiều vai như thế mà nhiều ca sĩ cả nam và nữ đã cover bài này.
Đọc ở trang này có khá nhiều cách hiểu khác nhau, tùy theo experience của mọi người. Thậm chí có cả cách hiểu như là việc một người đang cố cai nghiện ma túy.
http://www.songmeanings.net/lyric.php?lid=4817&offset=25&page=1#comments
Tớ nghĩ "ride fences" có nghĩa là ride [and check] fences. Đây là hình ảnh thường thấy trong phim cao bồi ngày xưa. Nhảy lên mình ngựa và phóng đi xem là ví dụ có cây đổ làm hỏng hàng rào [để giữ cho gia súc khỏi chạy mất]. Theo cách hiểu giản dị đó thì anh này chạy đi sửa hàng rào và như thế hiểu thoáng đi thì có thể như bạn là anh ấy sống với những cái hàng rào đã quá lâu rồi.
ReplyDeleteTheo đó, tớ dịch là "vượt rào" thực ra chưa sát nghĩa có lẽ vì bị ám ảnh bởi từ out và Desperado (từ ghép Anh-Tây Ban Nha chỉ một người ngoài vòng pháp luật, không còn gì để mất). Cảm nhận của tớ sau khi nghe bài này là anh này tuy văng mạng, vượt rào cản [pháp luật hay gì gì đó] nhưng thực ra anh ấy vô cùng cô đơn và sống trong cái nhà tù của chính mình.
Nói chung tớ thấy cũng khó dịch vì văn hóa cao bồi không có trong ngôn ngữ Việt. Vì thế tớ mới coi bạn thật là "liều mạng".
Thôi tớ xin dịch thoáng hẳn nữa là thế này:
Này kẻ liều mạng, sao không tỉnh táo lại đi
Cứ lông ba lông bông mãi
PS. Tớ không có đủ thời gian để dịch toàn bộ và so sánh, tớ chỉ muốn nói là bản dịch của bạn nói chúng không phù hợp với cảm xúc mà bài hát mang lại cho tớ. Đối với tớ nó buồn hơn và gai góc hơn là bản dịch của bạn.
Sau khi bạn nói là có người hiểu là bài này liên quan đến người nghiện ma túy thì tớ cũng cho rằng đó là cách cảm gần với bài hát này nhất.
ReplyDeleteCách tiếp nhận một bài thơ/bài hát cũng tùy vào kinh nghiệm, cảm xúc… của mỗi người thôi, nên cách hiểu và cảm từ đó không giống nhau cũng là dễ hiểu.
ReplyDeleteTrong cách hiểu hàng rào của bạn, theo nghĩa tượng trưng cho cuộc sống cao bồi cũng đúng và tớ nghĩ cũng có cả ý đó nhưng tớ nghĩ còn có ý nghĩa về hàng rào mà người trong bài hát tự dựng lên để giữ cho mình một thế giới riêng cho mình. ( And freedom, ohh freedom. Well that's just some people talking. Your prison is walking through this world all alone). Cũng vì thế mà ở đoạn cuối có câu “come down from your fences, open the gate” và “let somebody love you”. Nếu như hiểu như bạn thì sẽ khó giải thích hình ảnh hàng rào trong khổ cuối. Và ngay cả trong cách hiểu của bạn “anh ấy sống với những cái hàng rào đã quá lâu rồi.” thì câu dịch thô của tớ “những hàng rào của bạn đã tồn tại quá lâu” cũng không có gì là sai cả.
Bạn hơi bị ảnh hưởng bởi từ Desperado (theo wikipedia thì đó là từ tiếng TBN chứ không phải ghép Anh- TBN) và vì thế liên tưởng nhiều quá tới đời sống các anh cao bồi. Theo tớ nghĩ từ desperado ở đây không chỉ nhằm tới các chàng cao bồi liều mạng hướng tới tự do mà tớ nghĩ nó có phần mentally hơn, chỉ những người bướng bỉnh, muốn làm những việc mà họ có thể không làm được.
Sự liên tưởng giữa bài hát này với một người muốn bỏ thói quen nghiện ngập là có thể hiểu được về mặt cảm xúc, nhưng về lyrics thì nó không hoàn toàn phù hợp, nhất là ở khổ cuối, và cả ở khổ thứ hai nữa. Tớ hiểu bài này như sự chia sẻ với một người theo đuổi những thứ anh ta không thể có, đau khổ trong việc đó, và tự xây dựng quanh mình những hàng rào ngăn cản bản thân mình với tình yêu và hạnh phúc. Người đó vừa tự thỏa mãn nhưng cũng vừa bị tổn thương bởi sự cô đơn (mà người đó lầm tưởng là tự do) và những ham muốn bất khả (có thể đã trở thành nỗi ám ảnh). Những thứ đó khiến anh ta trở nên mệt mỏi và dần trơ lì cảm xúc. Và lời khuyên cho người đó là hãy mở lòng ra để đón nhận tình yêu.
Tất nhiên đó chỉ là một cách hiểu. Bài này hay còn ở chỗ có thể hiểu nhiều góc độ khác nhau, với những hình ảnh ẩn dụ, nước đôi. Ví dụ khổ hai dùng các quân bài để chỉ những gì mà anh ta theo đuổi. Hai quân đầm dô và cơ có thể là hai người đàn bà khác nhau (một người anh ta muốn có và một người thực sự yêu anh ta), cũng có thể là tượng trưng cho của cải và tình yêu. Và việc lấy các quân bài ra cũng ám chỉ cuộc sống tự do phóng túng của anh ta (đánh bạc). Hình ảnh hàng rào trong đoạn 1 cũng vậy, có thể hiểu như là gì đó gắn với cuộc sống tự do của desperado, cũng có thể hiểu là hàng rào anh ta tự xây ra trong lòng mình với những người khác. Tất cả những hình ảnh ẩn dụ, đa nghĩa ấy khó mà giữ được khi chuyển dịch.
ừ ha, nghe câu đầu thì thấy Marcuscello dịch như thế rất hay, nhưng em thấy có chữ out ridin' fences ---> thì nghĩa là anh chàng này dã sống gò bó tù túng trong cuộc sống quá lâu mới đúng chứ ạ? vì đến câu cuối thì lại có thêm 1 câu:
ReplyDeleteWhy don't you come to your senses?
come down from your fences, open the gate.
It may be rainin', but there's a rainbow above you.
như một lời nhắn nhủ: Hãy mở rộng lòng mình với cuộc sống hơn :">
ý em là out (of) ridin' có lẽ khác với ridin' out !
ReplyDelete@ DearPrudence: Đúng đó, sự nhầm của mình đã giải thích ở trên (quá ám ảnh bởi out và Desperado). Lúc đầu mình nghĩ, anh ta tưởng là mình sống phóng túng lắm, bất cần đời lắm ("vượt rào" văng mạng) nhưng thực ra anh ta bị cô lập (về mặt tình cảm) bởi chính điều đó. Ở khổ cuối thì cái sự cô lập này được diễn tả bởi hàng rào (của chính anh ta). Nghĩa là suy nghĩ của mình lúc đầu là fences ở khổ đầu và khổ cuối mang hai tượng trưng khác nhau. Hic, có lẽ người ta khi viết suy nghĩ đơn giản lắm, người nghe tự ghép vào kinh nghiệm sống của mình và thêu dệt thêm chăng?
ReplyDelete@ Linh: Cũng theo Wiki (tiếng Đức) thì Desperado là từ ghép của desesperado (TBN) và desperate (Anh). Từ này thuộc dạng Spanglish (ngôn ngữ ở Mỹ do người Mỹ gốc TBN nói, thường trộn tiếng Anh với tiếng TBN).
Lạ nhỉ, Wiki tiếng Anh và tiếng Đức lại khác nhau thế, chắc do tính chất từ điển mở, ai cũng có thể sửa.
ReplyDeleteWiki tiếng Anh ghi như sau: "Desperado ('desperate' in Spanish — this is an old usage of the word, today desesperado is far more common) means a violent and reckless person who performs some spectacular feats."